Zalety i wady budowy ścian w technologii jednowarstwowej

Czego dowiesz się z artykułu?

• Na czym polega wznoszenie ścian w technologii jednowarstwowej?
• Co wyróżnia beton komórkowy?
• Jak budować ściany jednowarstwowe z ceramiki poryzowanej?
• Czy ściany jednowarstwowe warto budować, wykorzystując rozwiązania systemowe?

Ściany jednowarstwowe - jak wskazuje nazwa - to jeden element: mur bez ocieplenia. Muszą być więc wykonane z materiału charakteryzującego się wysoką izolacyjnością cieplną. Najczęściej zastosowanie mają tu beton komórkowy albo ceramika poryzowana.

Prace trwają krócej, niż przy wznoszeniu przegród dwu- i trójwarstwowych, ale wymagają dużej staranności, bo w tym przypadku ryzyko powstania mostków termicznych jest największe.

Ściany jednowarstwowe wznosi się szybko, bo elementy murowe są duże i lekkie. Ich zaletą jest też to, że nadają się do użytkowania od razu po wzniesieniu. (fot. Termalica (Bruk-Bet))

Technologia jednowarstwowa

Polega na wzniesieniu muru z elementów drobnowymiarowych, łączonych za pomocą zaprawy klejowej lub specjalnej pianki montażowej. Wykończenie stanowi zazwyczaj tynk cementowo-wapienny. Jeżeli ściana jest wystarczająco gładka, można zastosować tynk cienkowarstwowy, który - w przeciwieństwie do tego pierwszego - nie wymaga już malowania.

Jak wspomniano, atutem technologii jednowarstwowej jest szybkość wznoszenia. Nie trzeba bowiem mocować dodatkowej warstwy ocieplającej, a elementy murowe na takie ściany są dość duże, a przy tym stosunkowo lekkie i łatwe w obróbce. Co ważne, przegrody jednowarstwowe nadają się do użytkowania od razu po wzniesieniu. Nie bez znaczenia jest to, że na elewacji bez problemu zawiesimy cięższe przedmioty, np. markizę tarasową. W przypadku najpopularniejszych w naszym kraju przegród dwuwarstwowych konieczne jest zastosowanie specjalnego systemu mocowania, z użyciem tzw. kotew chemicznych.

Mankamentem ścian jednowarstwowych jest częsty problem z występowaniem mostków termicznych. Powstają one tam, gdzie materiał ścienny - ze względów konstrukcyjnych - zastępowany jest betonem (w nadprożach, wieńcu stropowym). Eliminuje się je, stosując rozwiązania systemowe, takie jak prefabrykowane nadproża czy docieplane kształtki wieńcowe.

Ponadto w tej technologii bardzo ważna jest staranność wykonania, dlatego dużym wyzwaniem jest znalezienie odpowiedniej ekipy z doświadczeniem w tego typu realizacjach.

Infografika: Ściany jednowarstwowe - jakie mają zalety i wady?

Budowanie z betonu komórkowego

Beton komórkowy to materiał wyróżniający się wysoką izolacyjnością termiczną. Wynika ona z jego porowatej struktury - podczas produkcji mieszanka piasku, wody, wapna, cementu i gipsu spulchniana jest środkiem porotwórczym, dzięki czemu w budulcu powstają mikropory z zawartym w środku powietrzem. Jest ono bardzo dobrym izolatorem termicznym, a ponieważ stanowi aż ponad 80% objętości bloczków, wykonane z nich ściany skutecznie izolują przed stratami ciepła.

Ściany jednowarstwowe wznosi się z bloczków z najlżejszych odmian betonu komórkowego o grubości przynajmniej 36,5 cm. Takie przegrody spełniają obecne normy dotyczące termoizolacyjności. Oczywiście pod warunkiem, że murowanie odbywa się zgodnie ze sztuką.

Układanie bloczków z betonu komórkowego ułatwiają wyfrezowane uchwyty montażowe. (fot. Termalica (Bruk-Bet))

Bloczki są lekkie i duże - na 1 m² muru przypada tylko 7 elementów - co wpływa na szybkość budowy. Osadzanie ich ułatwiają wyfrezowane uchwyty montażowe, które także chronią dłonie murarza przed obtarciami podczas ustawiania kolejnego bloczka obok już wymurowanego elementu. Łatwą budowę zapewniają również wyprofilowane na pióra i wpusty powierzchnie czołowe bloczków - dzięki nim nie trzeba wykonywać spoin pionowych (są one niezbędne tylko w narożnikach oraz tam, gdzie stosuje się docięte elementy). Aby mur był stabilny, konieczne jest prawidłowe przesunięcie spoin pomiędzy bloczkami w każdej kolejnej warstwie.

Obecnie ściany jednowarstwowe muruje się już tylko na cienkie spoiny (1-3 mm). Używa się zaprawy klejowej na bazie cementu albo poliuretanowej zaprawy w piance. Mur jest jednorodny pod względem termicznym i dobrze izoluje przed stratami ciepła. Wymagana jest jednak duża precyzja wykonawcza, bo przy murowaniu kolejnych warstw trudno kompensować ewentualne błędy.

Murowanie na cienką spoinę wymaga dużej precyzji, bo przy układaniu kolejnych warstw trudno kompensować ewentualne błędy. (fot. Solbet)

Może cię zainteresować

Jak murować z pustaków keramzytobetonowych? Które stropy są najsztywniejsze i najmniej się uginają? Jak obliczyć ilość pustaków na dom? Jak budować ściany z elementów keramzytobetonowych? Profesjonalny system renowacyjny do usuwania wilgoci i pleśni z Twojego domu 10 rzeczy, które musisz wiedzieć o stropach Wapno hydratyzowane - uniwersalny materiał wiążący w budownictwie Technologia IZODOM2000 - koniec z zamartwianiem się o wysokie rachunki za ogrzewanie Ekspresowa budowa ścian konstrukcyjnych z Ytong Panel SWE Cichy dom - izolacja akustyczna stropów Z czego wybudować zdrowy dom w krótkim czasie i bez wilgoci technologicznej? Stropy filigranowe - czy warto wykonać z nich strop?

Zobacz więcej Zwiń

Beton komórkowy jest bardzo łatwy w obróbce. Do cięcia nie są potrzebne żadne specjalne maszyny, wystarczy ręczna piła. Bez problemu można uzyskać elementy o pożądanym kształcie i murować budynki np. z zaokrąglonymi ścianami czy owalnymi otworami okiennymi.

Beton komórkowy jest łatwy w obróbce i bez problemu można z niego wznosić np. zaokrąglone ściany. (fot. Solbet)

Budowanie z ceramiki

Ściany jednowarstwowe można budować również z ceramiki, ale nie tradycyjnej, a poryzowanej, która ma lepsze parametry cieplne. To dzięki temu, że do gliny dodawana jest mączka drzewna i trociny. Podczas wypalania ulegają one spaleniu, a w bloczkach pojawiają się wypełnione powietrzem pory, które wpływają na izolacyjność termiczną elementów oraz na zmniejszenie ich ciężaru.

Sposób wykonania przyziemia w budynku podpiwniczonym - ściana jednowarstwowa z pustaków ceramicznych.

Jeszcze do niedawna na rynku było sporo materiałów ceramicznych, których można było używać do murowania ścian jednowarstwowych, spełniających wymogi dotyczące termoizolacyjności. Obecnie, gdy normy są znacznie surowsze, "w grze" pozostało niewiele wyrobów.

Wiodący producenci oferują pojedyncze typu pustaków, z których można wznosić mury o U równym lub mniejszym niż 0,20 (taką maksymalną wartość współczynnika przenikania ciepła dopuszczają przepisy, które weszły w życie z końcem 2020 r.). Dlatego ściany jednowarstwowe wznosi się obecnie głównie z pustaków ceramicznych z wkładką z wełny mineralnej lub styropianu. Niestety, są one sporo droższe, ale też znacznie cieplejsze od tradycyjnych.

Na rynku jest niewiele materiałów ceramicznych, z których można wznosić ściany jednowarstwowe spełniające obecne standardy w zakresie termoizolacyjności. Dlatego wykorzystuje się do tego najczęściej pustaki wypełnione ociepleniem. (fot. Wienerberger)

Ich minimalna grubość to 38 cm. Wzniesiony z nich mur będzie miał współczynnik U 0,2, czyli dokładnie tyle, ile nakazują przepisy, a z 4-cm warstwą tynku termoizolacyjnego - 0,19. Użycie ocieplonych pustaków o grubości 44 cm i zastosowanie tynku termicznego pozwoli uzyskać ścianę o U = 0,16. W takim wariancie oszczędności na ogrzewaniu będą już znaczące.

Zgodnie z obecnymi normami współczynnik przenikania ciepła U ścian nie może być wyższy niż 0,20 W/(m²·K). (fot. H+H)

Wznoszenie przegród jednowarstwowych bez ocieplenia wymaga zastosowania zaprawy cienkowarstwowej albo kleju poliuretanowego w postaci pianki. Ten drugi dostępny jest w puszkach. Spoinę nakłada się precyzyjnie za pomocą aplikatora, a jej cienka warstwa (maks. 2 mm) gwarantuje, że ściana będzie jednolita, wolna od liniowych mostków termicznych.

Spoiwo aplikuje się przeważnie tylko na warstwy poziome - pionowe zastępują boczne zamki, czyli pióro-wpust. Dzięki nim murowanie przebiega sprawnie. Prace ułatwia też niewielka waga i duże rozmiary elementów - metr kwadratowy składa się tylko z 16 pustaków i zaledwie 4 poziomych spoin.

Również i w tym przypadku roboty wymagają dużej staranności, bo ewentualnie nieszczelności nie będą zasłonięte warstwą ociepleniową.

Cienkowarstwowa zaprawa klejowa ma nie więcej niż 2 mm grubości. Dzięki temu ściana jest jednolita, wolna od liniowych mostków termicznych. (fot. Röben)

Budowanie w systemie

Brak ocieplenia to duże wyzwanie. W ścianach warstwowych, gdzie cała konstrukcja otulona jest szczelnie izolacją, ryzyko powstania mostków termicznych jest znacznie mniejsze.

Dlatego warto skorzystać z rozwiązań systemowych, czyli różnych pasujących do siebie elementów pochodzących od jednego producenta. Mowa przede wszystkim o prefabrykowanych nadprożach i specjalnych kształtkach wieńcowych, które są dopasowane wymiarami do podstawowych bloczków i pustaków. Użycie ocieplonych elementów gwarantuje, że budynek będzie wykonany zgodnie ze standardami dotyczącymi ochrony termicznej i akustycznej, a także pozwoli uniknąć wielu błędów wykonawczych.

Największym mankamentem technologii jednowarstwowej jest ryzyko powstawania mostków cieplnych. Aby temu zapobiec, warto stosować rozwiązania systemowe, jak ocieplone nadproża (fot. po lewej: Wienerberger) czy kształtki wieńcowe (fot. z prawej: Solbet).

System budowlany usprawnia też prace budowlane. Poza wymienionymi elementami, producenci oferują też chemię budowlaną, mniej typowe pustaki (np. połówkowe, co umożliwia wzniesienie ścian bez kłopotliwego docinania), a nawet całe systemy stropowe. Wszystkie elementy są do siebie dopasowane pod względem właściwości technicznych. Prace ułatwiają szczegółowe instrukcje dostarczane przez producenta systemu.

Choć budowa w systemie wiąże się z większymi nakładami, pozwala znacznie przyspieszyć prace, co w dobie rosnących kosztów robocizny ma spore znaczenie.

Redaktor: Norbert Skupiński
fot. otwierająca: Wienerberger